|
|
.: MARIA KONOPNICKA :.
Maria Konopnicka (1842-1910)
Poetka, pisarka dla dzieci, nowelistka, krytyk i tłumaczka.
Urodziła się 23 maja 1842 roku w Suwałkach, jako córka Józefa Wasiłowskiego, prawnika i Scholastyki z Turskich. W 1849 roku rodzina sprowadziła się do Kalisza, gdzie przyszła poetka spędziła dzieciństwo i młodość. W latach 1855-1856 uczyła się na pensji sakramentek w Warszawie. W wieku 20 lat wyszła za mąż za ziemianina Jarosława Konopnickiego. Zamieszkała wówczas w Bronowie, a później w Gusinie na terenie ówczesnej guberni kaliskiej. W roku 1870 zadebiutowała na łamach "Kaliszanina" wierszem "W zimowy poranek". Przychylne przyjęcie kolejnych jej wierszy zadecydowało o poświęceniu się literaturze.
Jej małżeństwo nie należało do udanych, samotnie wychowała sześcioro dzieci utrzymując się z dochodów niewielkiego dzierżawionego folwarku, który następnie opuściła i razem z dziećmi przeniosła się do Warszawy. W stolicy pracowała jako nauczycielka, oraz nadal pisała przyjmując pseudonim Jan Sawa. Poświęcała się także działalności społeczno-kulturalnej. Była redaktorką kobiecego czasopisma "Bluszcz".
W Warszawie przebywała do 1890 roku. Kolejne lata spędziła na obczyźnie w kilku krajach Europy Zachodniej, współpracując z prasą krajową, zrzeszeniami polskimi, komitetami pomocy dla wywłaszczonej ludności Górnego Śląska i Wielkopolski, a także współorganizowała międzynarodowy protest przeciwko prześladowaniu dzieci polskich we Wrześni (1901-1902). Jej twórczość literacka rozkwitła i budziła podziw u współrodaków. W latach 1905-1907 przebywała ponownie w Warszawie, organizując pomoc dla uwięzionych przez władze carskie i ich rodzin. To wtedy powstał jej sztandarowy wiersz, którym zaskarbiła sobie niezwykłą popularność - "Rota". Treść tego wiersza, a od 1910 roku (dzięki muzyce Feliksa Nowowiejskiego) pieśń była protestem przeciw polityce germanizacyjnej. Zasłynęła również jako autorka opowiadań i utworów dla dzieci: "O krasnoludkach i sierotce Marysi", "O Janku Wędrowniczku", "Na jagody". Zdobyła sobie również trwałą pozycję wśród twórców nowel: "Nasza szkapa", "Mendel Gdański", była również cenionym krytykiem literackim, publicystką i autorką prac monograficznych. Ponadto zajmowała się tłumaczeniami dzieł literackich z języka niemieckiego, francuskiego, włoskiego, angielskiego i czeskiego.
Jej ogromna, pełna poświęcenia i przepojona patriotyzmem twórczość została doceniona przez Polaków. W 1903 roku Maria Konopnicka otrzymała w darze narodowym dworek w Żarnowcu pod Krosnem.
8 października 1910 roku zmarła we Lwowie i tam została pochowana na cmentarzu Łyczakowskim.
Twórczość Marii Konopnickiej znalazła trwałe miejsce w literaturze polskiej oraz uzyskała szerokie uznanie społeczne. Jej życie, patriotyzm, szacunek dla pokrzywdzonych są drogowskazem dla przyszłych pokoleń, dlatego ok. 300 szkół w Polsce obrało ją za patrona. Od 30 września 2005 roku Szkoła Podstawowa w Głębokiem również ma zaszczyt nosić imię Marii Konopnickiej.
Oprac. Katarzyna Górnik
|
|
|
|
